14 december 2023

Geachte leden van het kabinet, geachte leden van de Tweede Kamer,

Ruim een jaar geleden deed Johan Remkes in zijn advies ‘Wat wel kan’ een aantal behartigenswaardige aanbevelingen over de toekomst van de Nederlandse boeren en herstel van de vertrouwenscrisis tussen de overheid en de agrarische sector.

Samen hebben we onderzocht of er een Landbouwakkoord gesloten kon worden om langjarig perspectief en duidelijkheid te geven aan boeren, en te werken aan herstel van vertrouwen na vier jaar onrust en escalerende protesten. Helaas is het sluiten van een akkoord op dat moment niet gelukt.

Inmiddels is het kabinet demissionair, en zal het waarschijnlijk nog geruime tijd duren voor er een nieuw kabinet is en enige duidelijkheid over de toekomst van boeren in Nederland komt.

Het afgelopen jaar was voor boeren opnieuw turbulent. We voelen ons overvallen door steeds nieuwe maatregelen die diep ingrijpen op het boerenerf, en door maatregelen die veel te laat bekendgemaakt worden.

Ik noem er een aantal:

• Het invoeren van bufferstroken waar niet bemest of geteeld mag worden;
• Het invoeren van kalenderdata waarop gewassen geoogst moeten zijn omdat anders consequenties volgen. Rijp of niet rijp;
• Het met terugwerkende kracht verlagen van de voor 2023 afgesproken bedragen voor ecosysteemdiensten (biodiversiteit en landschap);
• Het plotsklaps invoeren van grote gebieden waar veel minder bemest mag worden, terwijl het gebruik van kunstmest daardoor toeneemt (NV gebieden);
• De zeer ingrijpende gevolgen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied;
• Een dreigende korting op fosfaatrechten door onjuiste afspraken met Brussel;
• PAS-melders die na 4,5 jaar nog altijd rechteloos zijn door overheidsfalen;
• Het ontbreken van een stabiel en realistisch perspectief.

Beste kabinetsleden, het gaat zo niet langer. Op zoveel onduidelijkheid en niet nakomen van afspraken kunnen wij geen boer blijven! Welke ondernemer kan zijn bedrijf runnen met zoveel ingrijpende ad hoc veranderingen? De frustraties en emoties bij boeren zijn opnieuw zeer hoog opgelopen.

Wij roepen u met klem op;

• Voer geen nieuwe ingrijpende maatregelen meer in voor er een nieuw kabinet is geïnstalleerd.
• Indien zaken écht niet kunnen wachten, voer tijdig en zorgvuldig afstemmende gesprekken met de agrarische sector.
• Maak een pas op de plaats met de uitwerking van het Nationaal Programma Landelijk Gebied tot er een nieuw kabinet is geïnstalleerd.
• Meer gebruik van dierlijk mest ten opzichte van het gebruik van kunstmest. Beter voor bodem en biodiversiteit à nieuwe derogatie op grasland is noodzaak!

Boeren hebben rust en tijd nodig. Het proces om te komen tot langjarige stabiliteit en een Landbouwakkoord dient te worden voortgezet, bij voorkeur wanneer het nieuwe kabinet is gestart. Onze vernieuwde VISIE NAAR PERSPECTIEF zal daarbij voor ons het uitgangspunt zijn.

Agractie Nederland heeft de afgelopen jaren bewezen een betrouwbare partner te zijn die het vertrouwen en mandaat van een groot deel van de boeren geniet. Een realistisch toekomstperspectief en de mening van boeren over verschillende onderwerpen is voor ons leidend. Daarom presenteren wij u hierbij tevens de uitslag van een representatieve enquête onder de boeren van Nederland, onze achterban. U kunt de uitslag van de enquête HIER lezen.

Wij vertrouwen erop dat u onze oproep in deze brief ter harte zult nemen. Graag gaan we hierover het verdere gesprek met u aan.

Hoogachtend,

Namens het dagelijks bestuur Agractie Nederland,

Bart Kemp

Voorzitter